Skąd pochodzi ten intensywny aromat?
Historia tych niezwykłych pąków sięga odległych, egzotycznych krain, a ich charakterystyczny zapach zawdzięczamy jednemu, wyjątkowemu związkowi chemicznemu. Goździki to wysuszone pąki kwiatowe drzewa o nazwie czapetka pachnąca, które pierwotnie rosło wyłącznie na niewielkim archipelagu Moluków, zwanym również Wyspami Korzennymi. Przez stulecia stanowiły one jeden z najcenniejszych towarów handlowych na świecie, będąc symbolem luksusu, bogactwa i dalekich podróży odkrywczych. Za ich intensywny, lekko piekący smak i aromat odpowiada przede wszystkim eugenol, olejek eteryczny o silnych właściwościach antyseptycznych oraz znieczulających. To właśnie dzięki wysokiej zawartości eugenolu goździki posiadają tak charakterystyczny i głęboki profil zapachowy, który z łatwością dominuje inne nuty w potrawach i napojach.
Czy goździki pasują tylko do piernika?
Wiele osób automatycznie łączy goździki wyłącznie z okresem zimowym i świątecznymi wypiekami. Oczywiście, są one niezastąpionym składnikiem tradycyjnego piernika, korzennych ciasteczek czy aromatycznej szarlotki. Fantastycznie komponują się również z napojami, takimi jak grzane wino czy rozgrzewająca herbata z pomarańczą. Stanowią także ważny element kompotu z suszu, nadając mu głębokiego, korzennego posmaku. Jednak ograniczanie ich zastosowania wyłącznie do słodkości byłoby ogromnym kulinarnym błędem. Ta wszechstronna przyprawa ma do zaoferowania znacznie więcej w codziennym gotowaniu.
Jak wykorzystać goździki w daniach wytrawnych?
Zaskakująco dobrze goździki odnajdują się w towarzystwie dań mięsnych oraz warzywnych. Są one istotnym składnikiem wielu marynat do mięs, szczególnie do wieprzowiny, dziczyzny czy wołowiny. Wystarczy nabić nimi cebulę i dodać do pieczeni, aby uzyskać bogatszy smak sosu. Tradycyjny polski rosół zyskuje na klarowności i aromacie, gdy dodamy do niego opaloną cebulę z wbitymi dwoma goździkami. Warto również eksperymentować z nimi przy przygotowywaniu domowych pikli i marynowanych grzybów. Doskonale podkreślają smak kapusty, zarówno tej kiszonej używanej do bigosu, jak i czerwonej, duszonej z jabłkami.
Całe czy mielone – oto jest pytanie!
Wybór formy przyprawy zależy wyłącznie od efektu, jaki chcemy uzyskać w kuchni. Goździki całe najlepiej sprawdzają się tam, gdzie gotujemy coś powoli i mamy czas na wydobycie aromatu. Są idealne do kompotów, grzanego wina, bulionów czy wspomnianego rosołu, ponieważ łatwo je usunąć przed podaniem. Wysokiej jakości goździk cały 250 g zachowuje pełnię olejków eterycznych przez bardzo długi czas. Warto wbijać je w kawałek pomarańczy lub cebuli, co ułatwia późniejsze wyłowienie ich z potrawy i zapobiega przypadkowemu rozgryzieniu.
Z kolei goździki mielone to domena przede wszystkim wypieków oraz mieszanek przyprawowych, jak garam masala czy przyprawa do piernika. Trudno wyobrazić sobie bez nich ciasto marchewkowe lub niektóre rodzaje sosów barbecue. Mielona forma gwarantuje równomierne rozprowadzenie smaku w całej masie ciasta lub sosu. Należy jednak pamiętać, że goździk mielony 250 g jest niezwykle skoncentrowany i znacznie szybciej wietrzeje niż całe pąki. Z tego powodu warto kupować go w mniejszych ilościach lub mielić całe goździki samodzielnie w moździerzu tuż przed użyciem.
